Teknoloji son 40 yılda insanoğlunun daha önce görmediği bir hızda değişiyor, gelişiyor. Bununla birlikte iletişim olanakları ve şekli de hızla buna adapte oluyor. Bunlar olurken, “insan” ve “iş yapış şekli“nin değişmemesi düşünülemez elbette. Günümüzde yönetimsel sorunların temelinde buradaki değişim hızının, yönetici ve çalışanın iş yapış stilindeki değişiminden daha hızlı olmasının yatmakta olduğunu düşünüyorum. Bu değişim hızını yakalayabilenler başarılı olurken, yönettikleri projeler ve yer aldıkları organizasyonlarda da fark yaratıyorlar.
Yazının başlığında adı geçen Hizmetkar Liderlik(Servant Leadership) stili de bu değişimle birlikte ortaya çıkan yeni tip yönetici stili. Eskinin buyurgan, “emir ver-kontrol et” stiliden çok daha farklı, “dikey” değil daha çok “yatay” bir yönetici profili. Bu bir iş yapışı biçimi(stil) olduğu için her yönetici seviyesine uygulanabilir. İster küçük bir projeyi yöneten proje yöneticisi olun, isterseniz koca bir organizasyonun başında, yaklaşım aynıdır.
Netflix’de izlediğim “New Amsterdam” dizisindeki baş karakter Dr.Max Goodwin‘in hizmetkar lider profilinin ete kemiğe bürünmüş hali olduğunu düşünüyorum. İzlemenizi tavsiye ederim.
Peki Hizmetkar Liderlik’den tam olarak ne kast ediyoruz. Gelin biraz açalım bu kavramı…
Hizmetkar Lider;
- Takımın ihtiyaçlarına odaklanır
Ekibinin etkin ve verimli çalışması için ihtiyaçlarını mümkün mertebe karşılamaya çalışır. Yukarıda örnek olarak verdiğim Dr.Max Goodwin karakteri New Amsterdam hastanesine başhekim olarak atanır. Tüm doktor ve hastahane çalışanlarını bir salona toplar ve toplantıya şu cümle ile başlar; “Sizin için ne yapabilirim?”. Bu o kadar kritik ve önemli bir soru ki başarılı yönetici ile başarısız yöneticiyi ayıran ince çizgilerden bir tanesi. Buna odaklanan bir yönetici ekibin gönlünü kazanmada ilk adımı atmış sayılır. Bu soruyu sormayı her yönetici istemez, çünkü bu sorunun karşılığı bir çok istek ve sorunun çözümü ile boğuşmaktır. - Yol açıcıdır(Facilitator)
Ekibin ihtiyaçlarını karşılamak tek başına yetmez. Sizin yöneticilik yaptığınız süre boyunca ekibiniz kendi içinde veya dışarda bir çok zorluk ve engel ile karşılaşacaktır. Burada sizin “yol açıcı” olmanız gerekir. Sorunu çözmek ile yol açıcı olmak arasında ince bir çizgi vardır, eğer aşırıya kaçarsanız ekibiniz her sorunda sorunu sizin çözmeniz için size gelecektir. Bunu ayırdına varılmalıdır. - İyi bir Koçtur
Hizmetkar liderlik ekibinizdeki kişilerin bireysel olarak da koçu olmayı gerektirir. Yönetici-çalışan arasındaki ilişki karşılıklı olmalıdır. Sadece çalışandan verilen işi yapmasını istemek değil, ona eğer talep varsa deneyiminiz ölçüsünde gelişimine katkı sağlamak da bu kavramın kapsamına girer. - İyi bir yöneticidir
Tüm bu yazılan özelliklerin üstüne iş özelinde iyi bir yönetici olmayı gerektirir. Yönettiği işin kapsamını bilmesi, iş ataması ve takibi, çalışanın performans takibi, delegasyon vb konularda iyi performans göstermelidir.
Özetle hizmetkar lider ben “yöneticiyim” veya “liderim” demez, demesine gerek kalmaz. Saygı görmesi için havuç/sopa göstermesine gerek olmaz. Çünkü çalışanları onunla çalışmayı şans olarak görür ve onu el üstünde tutarlar.
Sizin etrafınızda böyle liderler var mı?
* Proje yönetimi ile ilişkili yazılarımın tümüne buradan ulaşabilirsiniz.
Bir Profesyonelin Evrimi 