Geçen gün kitapçıda gezerken “Cehaletin Rönesansı” diye bir kitap gördüm. Başlığı odukça ilgimi çekti. Günümüzdeki örgütlü cehaletin başımıza yol açtıklarını düşününce kitabın başlığı daha bir değer kazanıyor düşündüm.
Yazımın başlık cümlesi ise İngilizcedeki “İgnorance is bliss” kelimesinin Türkçe karşılığıdır. İngilizcedeki cahil kelimesi olan “ignorant”, kök olarak “ignore” fiilinden gelir ve bizdeki karşılığı aldırmamak, umursamamak, gözardı etmek olarak çevrilir. Bu hali ile İngilizcedeki kullanımının bizden çok daha doğru olduğunu düşünüyorum. Birisi için İngilizce bu kelimeyi kullandığınızda birşeyi öğrenmeyi red eden veya konuyla ilgilenmeyen kişi olarak algılıyorsunuz.
Ancak bizde birine cahil kelimesini kullandığınızda daha çok oku(ya)mamış, fakir, maddi durumu kötü bir profil canlanıyor kişilerin kafasında. Yani bir nevi kutsanma, acıma duygusu ile birleşiyor bu cahil kelimesi. Halbuki işin aslı hiç mi hiç öyle değil.
Bu ayrımın aslında eski dilde var olduğunu katıldığım konfrenastaki bir konuşmacıdan duymuştum. Bu ayrımı internette araştırırken bulduğum ve kaynağını en altta paylaşıtığım siteden bir alıntı yaparak göstermek istiyorum.
——————————————
Cehalet, ilmin zıddı olup, bilmeme halini ifade eder; üç şekilde görülür:
1. Cehl-i basit: Bilmemek ve bilmediğinin farkında olmaktır.
2. Cehl-i mu’kab: Bilmemek ve bilmediğinin farkında olmamaktır.
3. Cehl-i mürekkep ise; bilmediği halde, kendini biliyor zannetme veya yanlış malumatını doğru kabul etme halidir. Yani, yanlış bilgisini ilim sanmaktır.
Birincisinin tedavisi kolay, ikinci ve üçüncüsünün tedavisi hayli zordur. Çünkü, böyleleri hem bilmiyorlar, hem de bilmediklerini bilmiyorlar.
Cehaleti bir hastalığa benzetirsek, cehl-i mürekkep; hastanın kendisini sağlıklı zannetmesi halidir. Kendini hasta görmeyen, doktora gitmez. Verilen ilaçları da kullanmaz. Artık, bu hastanın tedavisi oldukça zorlaşır.
Cehl-i mürekkepte bilgiye ihtiyaç hissedilmez. Çünkü her şeyi bildiğini zannediyor. Deveyi hendekten atlatırsın, ancak cehl-i mürekkeb’e giriftar olmuş birine bir hakikati anlatamazsın.
——————————————
Kaynak:https://sorularlarisale.com/cehl-i-murekkep-ne-demektir
Yazımın en başında bahsettiğim Cehaletin Rönesansı metaforu Cehl-i Mürrekep tayfanın azgın bir şekilde çoğalması ve toplumun geleceğinde söz sahibi olmasına karşılık geliyor olsa gerek.
Kalın sağlıcakla…
Bir Profesyonelin Evrimi 