Günümüz iş dünyası doğru işin, doğru zamanda, doğru kişiye, hızlı bir şekilde sunulmasına odaklıdır. Baş döndüren bir hızla gelişen teknoloji, bunu mümkün kılmakla birlikte bu beklentileri karşılayabilmek bütünün parçalara ayrılıp herkesin bu küçük parçalarda uzmanlaşmasını ister ki bu aynı Formula1 araçlarına pitstop ekibinin yaptığı çalışmalara benzer. Bu da bir ürün veya hizmet ortaya koymak için her konunun uzmanı bir ekiple veya firma ile çalışmak zorunda olduğumuz anlamına gelir.
Ancak can alıcı nokta şudur. Hangi tedarikçi ile çalışmalı? En ucuz ile mi, en hızlısı ile mi yoksa en kaliteli hizmet sunanla mı?
Bu yazımda tedarikçi portföyünüzü rasyonel olarak nasıl yönetebileceğinizi ve onları nasıl puanlayarak bir sonraki seçimler için veri sağlayabileceğinizi kendi geliştirdiğim yöntem ile anlatmaya çalışacağım.
Tedarikçinin performansını takip edebilmek zor bir iş olsa da, disiplinli ve metodik bir çalışma ve biraz veri ile bu kolay hale getirilebilir. Tedarikçi puanlaması, bana göre 3 adımda olmalıdır. Birincisi tedarikçinin genel dış görünüşüne göre verilen “Genel Puanlama”, ikincisi sizinle her yaptığı iş bazında “iş performansına göre verilen puanlama”, 3.cüsü ise bu iki puantajın paçallanması ile oluşan “tedarikçi performans puanı”dır.
“Genel Puanlama”, tedarikçinizin şirketiniz ile stratejik ortaklık derecesine, şirketinizle yaptığı iş hacmine, tedarikçinin büyüklüğüne, kaç yıldır sizinle iş yaptığına, size yaptığı işleri bir metodoliye göre veya belli bir düzende yapıp yapmadığına ve günlük maliyetine göre belirlenmelidir. Yukarıdaki resimde bunu uygulamalı olarak göstermeye çalıştım. Böylece x firması dendiğinde yaptığı işlerden bağımsız kaba genel bir puanlaması tesbit edilebilir.
Ancak bu puan tek başına yeterli olmayacaktır. Bazı zamanlarda genel puanlamada en yüksek notu alan tedarikçi, proje/teslimat bazında size taahhüt ettiği performansta hayal kırıklığı yaratabilir. Dolayısı ile o tedarikçinin sizinle yaptığı iş paketleri/proje bazında da farklı kriterlere göre notlaması yapılmalıdır. Böylece iş bazında o tedarikçinin performansı değerlendirildiği gibi veritabanı genişledikçe o tedarikçinin iş/performans “patern’i” de yavaş yavaş oluşur. Böylece x firması size “işi 10 günde teslim ederim ” dediğinde geçmiş ortalama teslimat sürelerine bakarak aslında bunun “15 gün olacağını” bilip kendinizi ona göre ayarlayabilirsiniz. Tedarikçi ile yıllık performans görüşmelerinde de bu verilerin olması elinizi güçlendirecektir.
En son olarak da şirketin genel tedarikçi veritabanında iş bazlı puanlama ile genel puanlamanın paçallanarak “tek bir genel skor” oluşturmak vardır. Böylece objektif olarak tedarikçileri tek bakışta değerlendirmek kolay olacaktır. Ancak not eklemekte fayda var bu puan karşılaştırmaları tedarikçilerin hizmet sunduğu iş kolları bazında yapılması daha iyi olur. Yoksa IT işi yapan bir tedarikçi ile lastik tedarikçisini bu puantajla karşılaştırmak çok fayda sağlamayacaktır.
Hepinize sağlıklı ve aydınlık günleri diliyorum.