Bir projenin proje olabilmesi için gereken kriterlerden bir tanesi de bir sahibinin olması ve resmi olarak başlatılmasıdır. Ancak ne var ki projelere kolları sıvayıp hemen başlamayız. Sektörden sektöre değişse de her proje için formal veya unformal bir fizibilite(olurluk) çalışması yapılır. Her sektörün aktiviteleri ve projeden beklentileri farklı olduğu için bu raporun şekli ve içeriği ile ilgili standart bir yapının olduğunu söylemek zor.
Ancak madde madde bir IT projesi fizibilte raporunda yapılacakları anlatırsam;
1) 5 yıllık bir süre projenin fizibilitesi için yeterli bir süredir.
2) Raporunuzu Gelir ve Gider kalemleri olarak ayırın
3) Gider kalemleriniz, o projenin bir fiil yapılması için firmanın kasasından çıkan para olacağı gibi, o proje için yapılacak donanım,lisans, kiralanacak insan veya makine gibi çevresel maliyetler de olacaktır.
4) Bu projede yer alacak iç kaynaklarınızın(insan, donanım, makine vs) fırsat maliyetini de bu rapora mutlaka ekleyin. Bunlar görünmeyen maliyetlerdir. Bu projeyi yapmasaydınız bu kaynakları başka işler için kullanacaktınız.
5) Proje sonrası yıllık bakım ve sözleşme maliyetlerini hesaba katın.
6) Proje sonrası ortaya çıkan ürün ya da hizmeti ayakta tutmak için gereken iç kaynak(insan, donanım veya makine) maliyetini de unutmayın.
7) İç kaynak maliyetlerinizi hesaplarken kaynağın şirketinize yıllık maliyetini baz olarak bu proje veya operasyon için ne kadar bir yüzde ile meşgul olacağından giderek bulabilirsiniz.
8) Gelir kalemlerinize ise bu proje sonunda süreç veya teknoloji yenilenmesi ile ortaya çıkacak iş gücü kazancını, daha önce eski sisteme(varsa) ödediğiniz lisans maliyetini, eski sistemin yıllık sözleşme bedelini ekleyebilirsiniz.
Bu rakamları elde ettikten sonra aşağıdaki görselleri excel yolu ile oluşturabilir, NPV(Net present value) veya MIRR(Modified Internal Rate)’ı hesaplayabilirsiniz.
Maalesef bir blog yazısında bu kadar detay verebiliyorum:). Okuyanlar için umarım yararlı olmuştur.