Çok boyutlu liderlik

Bugüne kadar çalıştığım kurumların bünyesinde birçok eğitim aldım. Çoğunu zaman kaybı olarak değerlendirsem de , bazıları iş ve özel hayatıma pozitif katkı yapmamı sağlayacak bilgiler içeriyordu. Çok boyutlu liderlik eğitimi de bana pozitif etkisi olan eğitimlerden biriydi. Bu kavram Ken Blanchard ve Paul Hersley tarafından Ohio Üniversitesinde 1968’de geliştirilmiş ve günümüze kadar gelişerek gelmiş.

Özetle kavram yöneticilikten ziyade liderliğe vurgu yaparken, liderin ekibindeki kişilere, onların gelişmişlik seviyesine uygun olarak davranmalarını salık veriyor.

Küçük bir ekip de yönetiyor olabilirsiniz, yüzlerce kişinin çalıştığı koca bir direktörlüğü de, önemli olan çalışanlarınıza yöneticilik yapmak değil liderlik etmek; Ama onların isteyebileceği ya da anlayabileceği şekilde…

Kavram, çalışanları 4 gelişmişlik düzeyine ayırıyor ve her birisine özel liderlik seviyeleri atıyor.

Çalışanların gelişmişlik düzeyi G1-G2-G3-G4 olmak üzere adlandırılırken, buna uygun liderlik stillerini de S1-S2-S3-S4 olarak adlandırıyor.

G1 Seviyesi: Deneyimsiz çalışan
Umutlu, Deneyimsiz, Meraklı, Yeni veya beceriden yoksun, İyimser, Hevesli, Heyecanlı, Şevkli

Buna uygun Liderlik Stili S1 Seviyesi

S1 Seviyesi:Direktif verici
Net tanımlamalar ve planlamalar, yönlendirme, öğretme ve nasıl yapılacağını gösterme, kontrol etme, sık geri bildirim süreci

G2 Seviyesi: 3-5 yıllık deneyimli
Bunalmış, Kafası karışık, Motivasyonsuz, Morali bozuk, Yılmış, Hayal kırıklığına uğramış, cesareti kırılmış, yeterlilik belirtilerine sahip

Buna uygun Liderlik Stili S2 Seviyesi

S2 Seviyesi:Direktif verici, Koçluk etme
Araştırır/sorar, açıklar/açıklık getirir, yeniden yönlendirir, sık geribildirim yapar, över, cesaretlendirir.

G3 Seviyesi: Deneyimli
Temele dayanan özgüven, istikarlı şekilde yetkin, ilham sahibi ve ilham veren, Uzman, Özerk, Olgun, kendine yeterli
Buna uygun Liderlik Stili S3 Seviyesi

S3 Seviyesi:Düşük direktif verici, yüksek destekleyicilik
Sorar/dinler, Güven verir, İş birliği yapar, Karşılaşılan problemlerin çözümünde yardımcı olur, Takdir eder, Geri bildirimi teşvik eder

G4 Seviyesi: Deneyimli, Kendine yeten
Temele dayanan özgüven, istikarlı şekilde yetkin, ilham sahibi ve ilham veren, Uzman, Özerk, Olgun, kendine yeterli, kendi kendini yönlendirebilen
Buna uygun Liderlik Stili S4 Seviyesi

S4 Seviyesi:Düşük direktif verici, düşük destekleyici,Delege etme
İzin verir güvenir, teyit eder, yetki verir, farkındalığını gösterir, kendini aşmaya iter

Genelde insanlar iş hayatına yeni başladıklarında G1 seviyesi ile başlarlar. Çok hevesli, az bilgi sahibi ve herşeyi yapabileceklerini düşünürler. Bir kaç yıldan sonra ise G2 seviyesine geçerler. Yani işlerin o kadar da basit ve adil olmadığını anlarlar. Özgüvenleri kırılır, motivasyonları düşer. Daha sonra ise oyunu kuralına göre oynamaya çalışırlar. Bazıları G3 seviyesine geçer, bazıları ise G2’de ömür boyu kalabilir. G3 ve G4 arasında çok fark olmamakla birlikte G4, artık bir yönlendirme olmadan bir işi tek başına alıp götürebilme seviyesidir. Çalışmalara göre çalışanlar belli bir deneyimden sonra G3-G4 seviyesi arasında gidip gelirler. Ancak bazı durumlarda(iş değiştirme, mobbing vs) G4 olan birisinin G2’ye kadar gerilediği bile görülebilir.

Eğer kendinizi iş hayatınızda mutsuz ve motivasyonsuz hissediyorsanız kendi gelişmişlik seviyeniz ile size uygulanan liderlik stilini düşünerek tekrar değerlendirin derim. Siz hangi gelişmişlik düzeyindesiniz, yöneticisiniz size hangi liderlik stilinde davranıyor?